محقق ایرانی با مطرح کردن گلایههایی درباره تخصیص ارز دولتی عنوان کرد: ما توانستیم به اروپا صادرات داشته باشیم و از خروج 4 تا 5 میلیون یورو از کشور جلوگیری کنیم ولی شرکت ما در صف تخصیص ارز قرار دارد.
به گزارش فانا، در سالهای اخیر بحث حمایت از تولیدات داخل بسیار مطرح شد و امسال که از سوی مقام معظم رهبری این موضوع به عنوان نام سال عنوان شد، بیشتر مورد توجه قرار گرفت.
در اوایل سال کمپینها و ستادهایی نیز برای این موضوع تشکیل شد ولی آنچه در عمل میبینیم و از محققان شرکتهای دانشبنیان میشنویم نشان از توجه پررنگ به محصولات داخلی ندارد.
البته در شرایط بیثباتی اقتصاد و تحریمها، توجه به تولید داخل ضروریتر هم به نظر میرسد که به همین بهانه با محققان کشورمان به گفتوگو نشستیم تا از شرایط و موانعشان برای تولید بگویند.
زمانی که از داود معتمدی محقق ایرانی درباره توجه به تولید داخل میپرسیم، گلهمندیهایی را مطرح میکند که بیشتر آن هم مربوط به مشکل ارز و خرید تجهیزات است.
شرکت آروکو یکی از شرکتهای دانش بنیان فعال در حوزه زیست فناوری کشور است که فعالیت خود را در سال 1392آغاز کرده است، هدف کلی از شکل گیری این شرکت استفاده از دانش و تخصص فارغالتحصیلان دانشگاهی برای تولید محصولات و تجهیزات با تکنولوژی بالا و جلوگیری از واردات محصولات پیشرفته تجهیزات دارویی است.
شرکت آروکو در سال 92 با هدف جلوگیری از تجهیزاتی که خودمان نیز قادر به تولید آن بودیم تاسیس شد، تا حد زیادی هم موفق بودیم ولی قسمتی هم به اعتماد شرکت های دارویی ایرانی به ما مربوط می شود، تا حدی این اعتماد جلب شده است اما هنوز هم راه زیادی مانده است.
ما در این شرکت دانشبنیان با توجه به توانایی تولید با فناوری پیشرفته(هایتک) و با تکیه بر دانش نخبگان این مرز و بوم توانستیم ارزش افزوده فراوانی ایجاد کنیم.
* موفقیت در جلوگیری از ارزبری
چه موفقیتی داشتهاید که بتوان از آن به عنوان موفقیت محصول شما نام برد؟
شرکت ما توانست به یکی از نمونههای موفق در زمینه تولید محصولات پیشرفته ایرانی در سال حمایت از کالای ایرانی تبدیل شده و محصولاتش را به کشورهای اروپایی صادر کند.
ما گواهیهایی را هم دریافت کردهایم، گواهی ایزو که شرکت ما از مدتها قبل کسب موفق به کسب آن شده است و گواهی دیگری که به تازگی دریافت کرده ایم گواهی سی ای است. با توجه به اینکه این گواهی را به تازگی دریافت کرده ایم به راحتی می توانیم صادرات مان را به کشور های اروپایی انجام دهیم و آرم سی ای را روی محصولات مان درج کنیم.
از ابتدای تاسیس شرکت تا به امروز موفق شدهایم از خروج 4 تا 5 میلیون یورو از کشور جلوگیری کنیم. عمده این رقم در سال 96 و 97 رخ داد و انتظار داریم که این عدد بیشتر بشود.
محصولاتی که تولید میکنیم بیشتر در حوزه بایو تک و دارویی است.
البته کم و بیش در صنایع غذایی نیز فعالیت میکنیم. محصولاتی که در حوزه صنایع دارویی تولید میکنیم عبارت از بیوراکتورها، فرمانتورها، مخازن ساخت، مخازن آبهای قابل تزریق است که در صنایع دارویی کاربرد دارند مثل WFI و PW، سیستم توزیع این آبها، پایپینگ دارویی و سیستم فیلتراسیونها که چند نوع هستند.
سیستم فیلتراسیونها چه کاربردی دارد؟
فیلتراسیونهای باکتریایی که معمولا مایکرو هستند، فیلتراسیونهای ویروس که نانو هستند،TFF که برای تغذیه پروتئینها هستند.
همچنین سیستمهایی برای غیر فعال سازی ویروسها طراحی کردهایم، ستونهای کروماتوگرافی که بیشتر در حوزه زیست فناوری کاربرد دارند، مخازن هاروس، مخازن ساخت مدیای بیوراکتورها و فرمانتورها، سیستمهای ساخت بافر که در صنایع دارویی کاربرد دارند، سیستمهای CIP که برای شستشوی مخازن هستند و SIP که برای استریل کردن مخازن کاربرد دارند.
انجام این طرحها از طریق چه افرادی صورت گرفته است؟ دانشجویان کشور چه توانمندیهایی باید کسب کنند تا بتوانند در شرکت شما مشغول به کار شوند؟
ما ارتباط خوبی با دانشگاههایی مثل تهران، صنعتی شریف، تربیت مدرس داریم.
واقعیتی که وجود دارد این است که در وهله اول دانشجویان باید خیلی خوب درس بخوانند، بعد از از اتمام تحصیل ظرفیتی که آنها بتوانند در شرکتهایی مثل آروکو کار کنند قطعا وجود دارد.
عمده نیروهای ما در قسمت مهندسی، فارغ التحصیلان دانشگاه های برتر ایران هستند. حوزههایی که این مهندسها مشغول به کار هستند مهندسی شیمی، مکانیک، برق و اتوماسیون هستند.
نکته مهم در این جا این است که باید هماهنگی دقیق و درستی بین این قسمتهای تخصصی مختلف انجام شود و البته نقش تعامل میان قسمتهای مختلف مهندسی بسیار اهمیت دارد چرا که در نهایت هدف ما این است که به یک نتیجه مطلوب برسیم.
نیروهای انسانی مورد نیاز ما باید تجربه کاری مناسب و مرتبط به کاری که در این جا می خواهند انجام بدهند داشته باشند.
در دانشگاهها ما همیشه به استادها می گوییم که دانشجویان، تجربه کاری شان را در هنگام تحصیل باید از طریق تعامل با صنعت به دست بیاورند.
کارآموزی باید یک کارآموزی مفید باشد. ما خودمان هم زمانی که دانشجو بودیم در دوران کارآموزی، آن تجربهای که باید به دست می آوردیم را نتوانستیم به دست بیاوریم. دلیل این امر هم آن است که در دوران کارآموزی فرصت خیلی کم است و در سه یا چهار ماه نمی توان به تجربه ای خوب دست پیدا کرد و اینکه خود دانشجویان هم چندان مایل به کسب تجربه در این دوران نیستند.
شما به عنوان یک محقق موفق، مهمترین اشکال آموزش عالی را در چه میدانید؟
متاسفانه دانشجویان بیشتر به دنبال رفع تکلیف هستند و به کارآموزی به عنوان یک فرصت طلایی برای به دست آوردن تجربه در شغل آیندهشان نگاه نمیکنند.
من با چند شرکت آلمانی که همکاری کردم متوجه شدم دوران کارشناسی افرادی که آن جا کار میکردند شش ساله است.
به این صورت که آنها ابتدا دو سال درس میخوانند و بعد از آن یک سال کار میکنند و دوباره دو سال درس میخوانند و در نهایت یک سال کار میکنند.
در واقع این دانشجویان فارغ التحصیل شده دو سال از دوران دانشجوییشان را کار کردهاند و تجربه به دست آورده اند.
این وظیفه دانشگاههای آن جاست که این فرصت را برای دانشجویان شان مهیا کنند و البته دانشجویان هم هیچ دستمزدی در دوسال کارآموزیشان دریافت نمیکنند.
به همین خاطر میبینیم که کشور آلمان در حوزه صنعت پیشرفت چشم گیری دارد.
در حوزههای صنایع فناوری پیشرفته معمولا چرخه عمر محصولات کوتاه است و شرکت شما هم از این امر مستثنا نیست. این موضوع چه اثری بر شرکت شما دارد؟
ما به این موضوع پرداختهایم و یک واحد تحقیق و توسعه در شرکت راه اندازی کرده ایم تا روی محصولات جدید تر کار کنیم که در ایران تولید نمی شوند. مثل سیستم های تولید آب قابل تزریق و تولید بخار خالص. این هاتجهیزاتی هستند که در ایران تولید نمیشوند و از کشور هایی مثل هند و چین به خاطر قیمت پایین وارد میشوند و اگر کیفیت مد نظر باشد از کشورهایی مثل آلمان و فرانسه و ایتالیا وارد می کنند که متاسفانه ارزبری فراوانی برای کشور به همراه دارد.
ما امیدوار هستیم که تا پایان امسال بتوانیم این محصولات را تولید کنیم چرا که پذیرش خوبی در کشور برای این محصولات برای شرکت های دارویی وجود دارد.
همچنین به تازگی توانستهایم به اروپا صادرات داشته باشیم و بخش خصوصی کشور ترکیه تا به حال حدود 4 میلیارد تومان از شرکت ما خرید داشته است.
در فضایی که شما کار میکنید قطعا تعاملاتی برای حوزه صادرات وجود دارد. آیا مشکلاتی در این تعاملات وجود داشته است؟
ما همیشه تعاملات خوبی با وزارت صنایع داشتهایم و دولت همیشه همراه ما بوده است، اما متاسفانه یک دیدگاه برای مشتریان ما وجود دارد که خریدهای خودشان را حتما باید از شرکتهای خارجی انجام بدهند به عنوان مثال یکی از شرکتها مناقصهای را برگزار کرد و بالای برگه مناقصه نوشته شده بود سال حمایت از تولید ملی و در اسناد مناقصه که بین شرکتها پخش کردند، نام دو شرکت چینی هم وارد شده بود.
این در حالی است که در ایران دو شرکت داخلی وجود دارند و واقعا چه نیازی است که شرکتهای چینی هم در مناقصه شرکت کنند، در پایان مناقصه هم به خاطر قیمت پایینتری که شرکتهای چینی داشتند، توانستند برنده مناقصه بشوند.
قیمت پایین شرکتهای چینی در حالی است که آن ها نیروی کار ارزان تری دارند و از مواد اولیه ارزان و با کیفیت پایین استفاده میکنند.
کیفیت محصولات ایرانی را چگونه ارزیابی میکنید؟
نباید فراموش کنیم که بسیاری از شرکتهای ایرانی از کیفیت بالایی برخوردار هستند و باید نگاه مردم و خریداران به شرکتهای ایرانی تغییر کند و بدانند شرکتهای ایرانی میتوانند کیفیت مد نظر آنها تامین کنند.
البته نقش دولت در این زمینه بسیار پررنگ است و خوشبختانه وزارت صنایع هم این دغدغه را دارد که بتواند حمایت بهتری از کالای ایرانی داشته باشد. در بعضی موارد البته ما از دولت گلههایی هم داریم.
چه گلایههایی؟
به عنوان مثال ما از ابتدای امسال نتوانستهایم حتی یک ریال حواله کنیم و از نظر ارزی مشکلات زیادی داریم. بیش از یک ماه است که شرکت ما در صف تخصیص ارز قرار دارد.
اکنون ما برخی از قطعههای مورد نیازمان را نتوانستهایم وارد کنیم و این موضوع باعث شده زمان تحویل پروژههای ما با تاخیر همراه باشد و به همین خاطر مجبور شدهایم که خسارت پرداخت کنیم.
شرکت هایی مثل ما که دانش بنیان بوده و با پروژههایی که می گیرند سرپا هستند نیاز دارند که از طرف دولت حمایت شوند.
البته دولت به خوبی با تدابیری که داشته است جلوی قاچاق را گرفته است اما شرکت ما که همواره از مجاری قانونی نیازهای خودش را تامین کرده است و حتی یک پیچ هم غیر قانونی هم به شرکت ما وارد نشده است قطعا نیازمند این است که شرایط مناسبی برای واردات تجهیزات اولیهاش فراهم بشود.
در حوزهای که شما کار میکنید چه فاصلهای میان ایران و دیگر کشورهای دنیا وجود دارد؟
در محصولاتی که ما تولید می کنیم از نظر کیفیت با دنیا برابری میکنیم. 6 ماه پیش بود که به یک نمایشگاه در مسکو رفته بودم مشاهده کردم که محصولات ما کاملا از نظر کیفیت با محصولات کشورهای دیگر برابری میکند و محصولات آنها فقط به خاطر برندشان بود که می توانست فروش بهتری داشته باشد. حتی در بعضی محصولات، کیفیت محصولات شرکت ما از دیگر شرکتهای خارجی به مراتب بالاتر بود. قطعا میتوانم بگویم در آسیا و خاورمیانه شرکت ما از نظر کیفیت بالاتر از تمام این کشورهاست.
متاسفانه خریداران داخلی تمایل بیشتری به استفاده از محصولات چینی و هندی دارند در حالی که اشتباه میکنند. شما در نظر بگیرید وقتی محصول ما در حالی که کیفیت بالاتری دارد قیمتش 100 میلیون تومان است و محصول چینی 80 میلیون تومان، خریدار به خاطر هزینه های جانبی دیگری که مجبور به پرداخت آن ها خواهد شد مثل گمرک، هزینه تست محصول، هزینه سفر به کشور خریدار و دیگر هزینه ها در نهایت محصول چینی برای خریدار چیزی حدود 120 میلیون تومان تمام خواهد شد.
در حالی که اگر از ابتدا محصول ما را خریداری می کرد همان 100 میلیون تومان برایش تمام می شد.
متاسفانه خریداران فقط یک چیز را می بینند و آن قیمت نهایی محصول است و هزینه های دیگر را در نظر نمی گیرند. موارد دیگر مثل خدمات پس از فروش و ضمانت کیفیت محصولات چینی و نصب آن ها قطعا باز هم هزینههایی را به خریدار اضافه خواهد کرد.
استانداردی که شما در شرکت تان طبق آن تولید محصول میکنید چیست و اینکه آیا در ایران استاندارد خاصی برای تولید تجهیزات دارویی وجود دارد؟
تجهیزاتی که ما تولید می کنیم بر اساس استاندارد ASME BP است. این یک استاندارد آمریکایی است که عمده تجهیزاتی که در حوزه ی دارو تولید می شوند بر اساس این استاندارد است. اما هنوز استاندارد مشخصی در داخل ایران وجود ندارد.
مزیت بازاری که شما در آن مشغول کار هستید نسبت به بازارهای دیگر در چیست؟
دغدغهای که امروز در خیلی از شرکتهای دارویی وجود دارد بحث معتبرسازی تجهیزات است که برای شرکت های دارویی بسیار مهم است. شرکت ما از طریقdocumentation توانسته است یک مدیریت کنترل کیفیت خیلی خوبی داشته باشد و اطمینان مشتریان و خریدارانش را فراهم کند.
سهم بازار نسبی که اکنون در اختیار دارید چند درصد است؟
به طور دقیق نمی توانم به شما پاسخ دهم اما تقریبا چیزی حدود 40درصد سهم بازار شرکت های دارویی را در اختیار داریم که درصد خوبی است اما در نظر داریم که به 80درصد برسیم و ظرفیت این سهم را هم در اختیار داریم.
حرف آخر
خیلی از شرکتها تستهایی که ما در شرکت مان انجام می دهیم را انجام نمیدهند و به راحتی از آن عبور می کنند.
اصلا واحدی به نام کنترل کیفیت در شرکتشان وجود ندارد. در حالی که ما این واحد را در اختیار داریم و کنترل حین تولید انجام میدهیم.
بعید می دانم شرکتی را در داخل یا حتی در چین و هند بتوانید پیدا کنید که جوش هایی که روی مخازن انجام می دهند تست رادیوگرافی روی آن ها انجام بشود. در حالی که ما این کار را انجام می دهیم و یقین پیدا می کنیم که جوش به عمق ورق و قطعه ای که جوش روی آن انجام شده است نفوذ کرده باشد و کاملا با آن یکی شده باشد.
این اتفاق فقط با تست های رادیو گرافی قابل انجام است. نکته ی بعد اینکه خوشبختانه در سایت های خودمان تجهیزات الکتروپولیشی را داریم و با توجه به استانداری که مد نظر ما است، باید صافی سطح قطعاتی که مستقیما با محصول در تماس هستند کمتر از 38صدم میکرون باشد و ما در این جا واحد کنترل کیفیت مان این کار را انجام می دهند و یقین پیدا می کنند که این صافی کمتر از 38 صدم باشد و در نهایت گواهی صادر می کنند.
اینها نکاتی است که خیلی از شرکتها خود را ملزم به انجام آن نمیدانند و اصلا آن را انجام نمی دهند و قطعا این تست ها هزینه بر است و به همین خاطر قیمت محصول ما بالا می رود و در عین حال کیفیتی تضمین شده برای محصول به ارمغان می آورد.ش