عدم حضور پزشک بر بالین بیمار غیرقانونی است، بیمارستانها باید نظارت کنند
سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور به چرایی عدم حضور برخی پزشکانِ هیات علمی در بیمارستانهای دولتی و سپردن امور درمانی به دست رزدیدنتها واکنش نشان داد.
به گزارش فانا، در بهار سال جاری، نرگس محمدپور، اهل سقز و رزیدنت سال آخر رشته زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی تبریز، در آستانه فارغالتحصیلی، اقدام به خودکشی کرد. در سومین سال رزیدنتی، دکتر نرگس محمدپور درگیر پروندهای شد که زندگیاش را به سراشیبی کشاند. این پرونده مربوط به زایمانی پرخطر بود که تحت سیاست کاهش آمار سزارین توسط وزارت بهداشت، بهصورت طبیعی انجام گرفت. حاصل آن، تولد کودکی با فلج مغزی بود؛ عارضهای که همیشه به زایمان مربوط نمیشود، اما مسئولیت بزرگی را بر گردن تیم پزشکی میگذارد.
در بررسی این پرونده، هیئت نظام پزشکی تبریز ۱۲ درصد از قصور را متوجه دکتر محمدپور دانست؛ رقمی که بالاترین میزان تقصیر در میان تیم درمان محسوب میشد. گفته میشود او بارها گفته بود که تأمین هزینههای درمان مادرش برایش ممکن نیست. حال نه تنها در پرونده حرفهایاش این میزان قصور ثبت شده، بلکه مشخص نیست چرا بیشترین سهم تقصیر به او نسبت داده شد.
مسئولیت کار دستیارها با پزشک معالج است
در خصوص این اتفاق ناگوار «رضا لاری پور» سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور گفت: اینکه پزشک کشیک در زمان بروز این اتفاق حضور داشته است یا نه باید از دانشگاه ارومیه و از دانشگاه تبریز بپرسید و آنها هم باید توضیح دهند که پزشک کشیک حضور داشته یا نه. این نکته مهمی است و بعید میدانم نبوده باشد و چنین چیزی وجود ندارد.
دستیاران تخصصی، دانشجو محسوب میشوند
وی افزود: حتی اگر پزشک کشیک حضور نداشته، باز هم دیه به ایشان تعلق میگیرد، زیرا مسئولیت کار دستیاری با پزشک معالج است و این قاعده است و پزشک معالج معمولاً استاد دانشگاه و پزشک اعضای هیات علمی هستند. آنچه که مهم است این است که متأسفانه دوره رزیدنتی، علیرغم اینکه نامش دوره دانشجویی است و حقالزحمهای که پرداخت میشود، پول دانشجویی است، علیرغم کار بسیار زیاد با ساعاتی طولانی و شرایط بسیار سخت متأسفانه دریافتی بسیار ناچیز و نامتناسبی دارند و از طرفی شاهد عدم حمایت دانشگاهها در بیمه کردن دستیاران تخصصی هستیم. علیرغم این موضوع، متأسفانه رزیدنتها با اینکه دانشجو محسوب میشوند، بار هزینههای کار درمانی بر عهده آنها است.
۸۰ درصد بار درمانی بیمارستانهای آموزشی کشور بر عهده رزیدنتهاست
سخنگوی سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه در حال حاضر ۸۰ درصد بار درمانی بیمارستانهای آموزشی کشور بر عهده رزیدنتها یا همان دستیاران تخصصی است، گفت: با این وجود اگر خطا و قصوری رخ دهد، در حالی که اساسا ارتباطی به کار دستیار ندارد، دستیار نیز تحت پیگرد قرار میگیرد و هر جا که شکایتی شود، دستیار هم در آنجا حضور خواهد داشت. واقعیت قضیه این است که قانونگذار باید نسبت به این موضوع تعیین تکلیف کند که اگر دستیار دانشجو است، باید متناسب با وضعیت دانشجویی با او برخورد شود. اگر دانشجو نیست، باید متناسب با یک پزشک فارغالتحصیل که در حال گذراندن دوره تکمیلی است، با او رفتار شود و پرداختها نیز باید متناسب با دوره تکمیلی انجام شود و از او کار خواسته شود.
در زمینه آموزشی برای رزیدنتها کم گذاشته میشود!
لاریپور خاطرنشان کرد: دستیار یا رزیدنت عملا نه بیمه تأمین اجتماعی است که به لحاظ ساعت کاری زیرمجموعه تأمین اجتماعی باشد و نه هنوز به عنوان شغل محسوب میشود که نوع قراردادش، قرارداد شغلی باشد. متأسفانه در زمینه آموزشی نیز گاهی برای رزیدنتها کم گذاشته میشود، چرا که میگویند دستیار در حال انجام کار درمانی است و این کار درمانی، بیشترین بار زحمت بیمارستانها را بر دوش او گذاشته است، بدون اینکه آموزش کافی برای آنها فراهم شده باشد.
هزینههای ناشی از قصور و دیه نباید بر دوش دانشجو بار شود
وی اظهار کرد: لذا آنچه که متصور است، این است که قانونگذار باید این مسئله را اصلاح کند. از سوی دیگر، وزارت بهداشت در بخش حقوقی بارها و بارها این مطلب را ذکر کرده که دستیاران تخصصی به نوعی دانشجو محسوب میشوند و چون دانشجو محسوب میشوند، هزینههای ناشی از دیه، قصور و غیره قاعدتاً نباید بر دانشجو بار شود. این مسئله باید از طریق وزارت بهداشت، معاونت حقوقی و پارلمانی و همچنین سازمانهایی که باید از دستیاران حمایت کنند، پیگیری شود.
کار رزیدنتها؛ سخت، با آیندهای نامطمئن
سخنگوی سازمان نظام پزشکی گفت: واقعیت قضیه این است که وقتی کار دستیاری بسیار سخت است و آینده نامطمئنی برای آن متصور است، شرایط بسیار ناگواری وجود دارد و یکی از مهمترین این موارد، دستیاری در رشته زنان و زایمان است که عملاً جان دو نفر، یعنی مادر باردار و جنین، بر عهده دستیار است. بنابراین، این نوع دستیاری در مقایسه با دستیاریهای دیگر که ممکن است سادهتر باشند، حتماً نیاز به رسیدگی متفاوتی دارد.
وی تصریح کرد: رشتههایی مانند اورژانس، بیهوشی، اطفال و زنان از نظر کاری دشوارتر هستند و اما موارد پیش گفته در آنها لحاظ نمی شود. رشتههای دیگر مانند طب فیزیکی و توانبخشی هرگز دشواریهایی که رشتههای مختلف پزشکی دارند را دارا نیستند، اما در نگاه قانونگذار و نگاه آموزشی هر دو یکسان دیده میشوند و همه این رشتهها به یک شکل مورد توجه قرار میگیرند. این مسائل از گذشته بارها مطرح شده و انتظار میرود که تولیت نظام سلامت به آنها توجه کند.
واکنش به عدم حضور برخی پزشکان معالج در بیمارستانهای دولتی بر سر بالین بیمار
لاریپور در خصوص عدم حضور برخی پزشکان معالج در بیمارستانهای دولتی بر سر بالین بیمار گفت: این مسئله کاملا غیرقانونی است. دو نوع کار به اصطلاح پزشکی داریم، یک کار هیئت علمی و دیگری کار درمانی است. پزشکانی که در بیمارستانهای آموزشی کار میکنند، پزشکان هیئت علمی دانشگاهها هستند که همه در بیمارستانها حضور دارند.
سخنگوی نظام پزشکی خاطرنشان کرد: همه بیمارستانهای کشور چیزی به نام «مورنینگ ریپورت» یا گزارش صبحگاهی دارند که در آن همه اساتید، رزیدنتها و دانشجویان حضور دارند و همه بیماران مورد بحث قرار میگیرند. بنابراین، هر بیماری که در بیمارستان آموزشی حضور دارد، توسط پزشک هیات علمی مربوطه، رزیدنت مربوطه، کارورز مربوطه و دانشجوی مربوطه ویزیت میشود.
بیمارستانها بر حضور پزشکان نظارت کنند
وی در پایان اظهار داشت: بنابراین تصور اینکه پزشکان در بیمارستان حضور ندارند، تصویر نادرستی است. نکته دوم در مورد این است که ممکن است پزشک کار درمانی انجام دهد و کار درمانی را به دیگری تفویض کرده باشد. این موضوع از نظر قانونی نیازمند نظارت معاونتهای درمان بیمارستانها و معاونت درمان دانشگاه مربوطه است. از طرفی، اگر آموزشی باشد، معاونت آموزشی بیمارستانها و معاونت آموزشی دانشگاهها بر این موضوع باید نظارت کنند.