سازمان غذا و دارو ایران اخیرا با صدور بخشنامه‌ای، شرکت‌های داروسازی را ملزم به یکسان‌سازی اقلام ژنریک بیمارستانی و استفاده از نام غیر اختصاصی یا INN کرده است.
نقدی بر بخشنامه جدید سازمان غذا و دارو (IFDA)
آیا یکسان‌سازی اقلام ژنریک دارویی به نفع بیماران است؟
۱- افت کیفیت داروها: این طرح می‌تواند منجر به استفاده از مواد اولیه بی‌کیفیت شود و بیماران، به ویژه افراد مبتلا به بیماری‌های خاص مانند سرطان، از دریافت داروهای باکیفیت محروم شوند.
۲- تضعیف رقابت سالم: رقابت در بازار، عامل اصلی ارتقای کیفیت محصولات است. با یکسان‌سازی، شرکت‌ها انگیزه‌ای برای بهبود کیفیت نخواهند داشت.
۳- تاثیر منفی بر شرکت‌های نوآور: این طرح شرکت‌های تولیدی پیشرو و نوآور را که در تلاش برای تولید محصولات با کیفیت هستند، ناامید کرده و از ادامه این مسیر بازمی‌دارد. نتیجه؟ تضعیف کلی نظام سلامت کشور.
۴- محدودیت انتخاب بیماران: در شرایطی که واردات داروهای برند با محدودیت روبروست، این تصمیم حق انتخاب بیماران را بیش از پیش محدود می‌کند.
۵- چالش‌های تولید: با توجه به اینکه حدود ۸۰ درصد خطوط تولیدی دارویی کشور فاقد استانداردهای GMP هستند، این طرح نه تنها موجب ارتقای صنعت نمی‌شود بلکه می‌تواند به ضرر بیماران و اعتماد عمومی به سیستم دارویی کشور باشد.
شفافیت و نظارت یا تصمیم‌گیری عجولانه؟
این بخشنامه به جای تمرکز بر بهبود زیرساخت‌ها و استانداردهای تولید، پیامدهایی به دنبال دارد که سلامت، نوآوری و کیفیت را قربانی می‌کند. آیا وقت آن نرسیده است که سیاست‌گذاری‌ها بر پایه منافع بلندمدت بیماران و ارتقای کیفیت صنعت داروسازی صورت گیرد.
بابک مصدق
کارشناس بازار دارو
