احتمالاً در مورد افرادی شنیده‌اید که از اوزمپیک برای کاهش وزن استفاده می‌کنند، اما در واقع این دارو برای درمان دیابت ساخته شده است. صرف نظر از این موضوع، اوزمپیک و داروهای مشابه که حاوی یک ماده فعال به نام سماگلوتید هستند، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند.
اوزمپیک چیست؟
سماگلوتاید که در بازار با نام تجاری اوزمپیک (Ozempic) شناخته می‌شود، به عنوان درمانی برای دیابت نوع ۲ ساخته شد. به گفته متخصصان، این دارو لوزالمعده را تحریک می‌کند تا انسولین بیشتری تولید کند تا قند خون تنظیم شود. اگرچه سماگلوتید برای دیابت نوع ۲ ساخته شده است، اما کاربرد ثانویه نیز دارد. اوزمپیک اشتها و علاقه فرد به غذا را کاهش می‌دهد.
این دارو تخلیه معده را کند می‌کند، بنابراین غذا برای مدت طولانی‌تری در معده می‌ماند. این موضوع پیامی را به مغز ارسال می‌کند که می‌گوید سیر هستم! بسیاری از مردم با مصرف سماگلوتید توانسته‌اند به کاهش وزن برسند و تاثیر اوزمپیک بر لاغری را مشاهده کردند. آنها حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد از وزن خود از دست دادند. با این حال، اثربخشی این دارو نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.
نقش اوزمپیک در کاهش وزن
همانطور که فیلتر بیان کردیم، اوزمپیک یک داروی تزریقی برای کمک به مدیریت گلوکز خون در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ است. همچنین برای کاهش خطر حوادث قلبی عروقی جدی (سکته مغزی، حمله قلبی یا مرگ قلبی عروقی) در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی کاربرد دارد. اوزمپیک به دسته‌ای از داروها به نام آگونیست‌های GLP-۱ تعلق دارد.
آگونیست‌های GLP-۱ با تقلید از یک هورمون روده به نام GLP-۱ برای کاهش سطح گلوکز خون پس از خوردن یک وعده غذایی کار می‌کنند. آگونیست‌ها تولید گلوکز را در کبد کاهش می‌دهند و به شما کمک می‌کنند برای مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید. همین موضوع تاثیر اوزمپیک بر لاغری را نشان می‌دهد.
توجه به این نکته مهم است که اوزمپیک با انسولین یکی نیست! این دارو برای کمک به پانکراس (لوزالمعده) شما برای تولید انسولین بیشتر استفاده می‌شود. اگرچه اوزمپیک نمی‌تواند جایگزین انسولین شود، تحقیقات اولیه منتشر شده در مجله پزشکی نیوانگلند نشان می‌دهد که دوزهای پایین سماگلوتید ممکن است وابستگی به انسولین را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ کاهش دهد.
مکانیسم عملکرد اوزمپیک در سرکوب اشتها
آگونیست‌های GLP-۱ موجود در اوزمپیک در کاهش سطح گلوکز خون شما موثر است، اما افرادی که از آنها استفاده می‌کنند نیز اثرات لاغری آن را مشاهده کرده‌اند. پس از خوردن غذا، سلول‌های روده شما GLP-۱ را آزاد می‌کنند. این باعث ترشح انسولین و کاهش تولید گلوکز می‌شود. همچنین سرعت خروج غذا از معده شما را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود احساس سیری کنید. همچنین تصور می‌شود که GLP-۱ مستقیماً بر ناحیه‌ای از مغز که اشتها را تنظیم می‌کند و همچنین بر برخی هورمون‌های گرسنگی تأثیر می‌گذارد.
اوزمپیک با تقلید از اثرات GLP-۱ می‌تواند اشتهای شما را کاهش دهد و باعث شود احساس سیری کنید تا کالری کمتری مصرف کنید. این موضوع می‌تواند منجر به کاهش وزن شود. با این حال، اوزمپیک محرک نیست! سایر داروهای کاهش وزن مانند فنترمین (Adipex-P، Lomaira)، اثرات محرکی دارند که در کاهش اشتهای شما موثر هستند.
داروهای ضد چاقی مانند اوزمپیک، به جای اینکه شما را مجبور به کمتر خوردن کنند، عملکرد بدن شما را تغییر می‌دهد تا به کاهش وزن ایده آل برسید. تاثیر اوزمپیک بر لاغری به صورت متابولیک و بیولوژیکی رخ می‌دهد. به این معنی که یک راه حل کاهش وزن سریع است که کارکرد سیستم گوارشی را تغییر می‌دهد.
مزایای استفاده از اوزمپیک در برنامه‌های کاهش وزن
هنگام شروع مصرف اوزمپیک ممکن است در طی یک یا دو هفته اول کاهش وزن را تجربه کنید. در واقع، تحقیقات ثابت کرده‌اند که دوزهای بالاتر اوزمپیک (۲.۴ میلی گرم سماگلوتاید) برای کاهش وزن در افراد چاق بسیار موثر است. در یک مطالعه مشخص شد که افراد مبتلا به چاقی که از این دارو در ترکیب با یک رژیم غذایی سالم استفاده می‌کردند، حدود ۱۵ درصد از وزن بدن خود را در ۶۸ هفته از دست دادند.
شرکت کنندگان به طور متوسط حدود ۱۵ کیلوگرم وزن کم کردند. شرکت کنندگانی که این دارو را مصرف نکردند به طور متوسط حدود ۳ کیلوگرم از وزن خود را از دست دادند؛ اما تاثیر اوزمپیک بر لاغری اتنها مزیت این دارو نیست. وقتی اوزمپیک و جدیدترین داروهای GLP-۱ با یک برنامه غذایی سالم و ورزش منظم ترکیب شوند، مزایای زیر را به همراه دارد:
بهبود سطح قند خون
بهبود سطح کلسترول
بهبود فشار خون
کاهش خطر مشکلات قلبی عروقی مهم مانند سکته مغزی و حملات قلبی
عوارض جانبی احتمالی مصرف اوزمپیک
افراد ممکن است با مصرف اوزمپیک دچار حالت تهوع، یبوست، درد شکم و اسهال شوند. با این حال، بازگشت گرسنگی تنها پس از اتمام مصرف دارو رخ می‌دهد؛ بنابراین استفاده طولانی مدت ممکن است ایده‌آل باشد، زیرا احتمالاً پس از قطع دارو، بازگشت شدید گرسنگی رخ خواهد داد. در این حالت، مغز به شیوه‌ای بیش از حد تهاجمی پاسخ می‌دهد. افرادی که با این بازگشت شدید گرسنگی مبارزه می‌کنند، متاسفانه ممکن است دوباره وزن اضافه کنند.
تغییرات مداوم در سبک زندگی مانند تغذیه سالم، کاهش حجم و ورزش کردن برای اطمینان از کاهش وزن ضروری است. اصلاح سبک زندگی مهمترین مزایا را در کاهش وزن دارد. تاثیر اوزمپیک بر لاغری تنها با ترکیب یک رژیم غذایی سالم و ورزش موثر می‌شود. با این حال، مصرف این دارو با عوارض جانبی مرتبط با هضم غذا همراه است. این عوارض جانبی پس از افزایش دوز نیز رایج است. این عوارض برای اکثر افراد با گذشت زمان رفع می‌شوند. عوارض جانبی شایع اوزمپیک عبارتند از:
حالت تهوع
استفراغ کردن
اسهال
درد معده
یبوست
این عوارض پس از چند روز یا چند هفته به خودی خود از بین می‌روند. توجه به رژیم غذایی با کاهش مصرف چربی و فیبر در چند روز اول پس از تزریق و خوردن وعده‌های کوچکتر به بهبود این علائم کمک می‌کند. سایر عوارض جانبی جدی‌تر ممکن است شامل موارد زیر باشند:
پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)
قند خون پایین
تغییرات بینایی مانند تاری دید یا رتینوپاتی مرتبط با دیابت
واکنش های آلرژیک
خستگی یا سرگیجه
سنگ کیسه صفرا
مشکلات کلیوی
تومورهای تیروئید یا سرطان
دوز مصرفی و مدت استفاده از اوزمپیک
ممکن است چند ماه طول بکشد تا به دوز مورد نظر ازمپیک برسید، زیرا این کار برای کنترل عوارض جانبی انجام می‌شود تا تاثیر اوزمپیک بر لاغری به صورت طبیعی رخ دهد. در این مدت ممکن است متوجه کاهش وزن شوید و اینکه چقدر وزن از دست می‌دهید، همه چیز به دوز اوزمپیک شما بستگی داشته باشد. دوز شروع Ozempic برای دیابت نوع دو حدود ۰.۲۵ میلی گرم یک بار در هفته به مدت ۴ هفته است. این دوز معمولاً تأثیری بر گلوکز خون یا وزن بدن ندارد و تنها به بدن شما کمک می‌کند تا به دارو عادت کنید؛ اما پس از آن، دوز شما به ۰.۵ میلی گرم یک بار در هفته افزایش می‌یابد.
در طول کارآزمایی‌های بالینی، افرادی که دوز ۰.۵ میلی رمی دریافت می‌کردند، حدود ۳.۵ کیلوگرم در طی ۳۰ هفته از دست دادند. برای برخی افراد، این دوز برای مدیریت کافی سطح گلوکز خون کافی نیست. در صورت نیاز، دوز ممکن است در فواصل ۴ هفته‌ای تا حداکثر ۲ میلی گرم یک بار در هفته افزایش یابد. به طور کلی، کاهش وزن بیشتر ممکن است با دوزهای بالاتر اوزمپیک مشاهده شود. در طی یک مطالعه ۴۰ هفته‌ای، افرادی که دوز یک میلی گرمی اوزمپیک دریافت کردند، به طور متوسط ۶ کیلوگرم وزن کم کردند و افرادی که دوز ۲ میلی گرمی اوزمپیک را دریافت کردند، به طور متوسط ۷ کیلوگرم از وزن خود را از دست دادند.
کلام آخر
چاقی یک بیماری مزمن محسوب می‌شود که بسیاری افراد را درگیر کرده است. مطالعات نشان داده‌اند که یک سال پس از قطع تزریق سماگلوتید یک بار در هفته، شرکت کنندگان دو سوم وزنی را که از دست داده بودند، دوباره به دست آوردند. این شواهد نشان می‌دهد که درمان مداوم برای کاهش وزن طولانی مدت و مزایای سلامت قلبی مرتبط با داروهای مبتنی بر سماگلوتید ضروری است. تاثیر اوزمپیک بر لاغری به صورت طولانی مدت رخ می دهد و بهتر است مصرف آن طبق نظر پزشک انجام شود.
پرسش‌های متداول
اگر اوزمپیک را بدون دیابت مصرف کنید چه اتفاقی میفتد؟
بررسی مصرف اوزمپیک بدون داشتن دیابت دشوار است، به خصوص اگر BMI در محدوده طبیعی داشته باشید. بدین دلیل که سماگلوتاید فقط در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ و افرادی که BMI بالایی دارند، مورد مطالعه قرار گرفته است.
برای مصرف اوزمپیک به چه شاخص توده بدنی نیاز دارم؟
اوزمپیک برای کاهش وزن تایید نشده است و معیار BMI خاصی برای استفاده از آن وجود ندارد. پزشک ممکن است بسته به سابقه سلامتی، عوامل خطر و اهداف سلامت شخصی شما تصمیم به تجویز دوز مناسب اوزمیک بگیرد.
چه مدت طول می‌کشد تا اوزمپیک اشتها را کاهش دهد؟
همه افراد با اوزمپیک کاهش اشتها را تجربه نمی‌کنند. اما برخی از افراد ممکن است بلافاصله پس از شروع آن (در چند هفته اول) متوجه تغییرات اشتها شوند.
در قلم اوزمپیک چند دوز وجود دارد؟
قلم‌های اوزمپیک در ۳ سایز عرضه می‌شوند. هر قلم دارای ۴ دوز نگهدارنده ۰.۵ میلی گرم، یک میلی گرم یا ۲ میلی گرم دارو است که یک بار در هفته تجویز می‌شود و به مدت یک ماه دوام می‌آورد.
منبع : همشهری آنلاین
