صنعت دارو حدود ۱ درصد سهم اقتصاد غیر نفتی ایران را دارد؛ درصدی کم اما تأثیرگذار. همین اهمیت باعث شد دوشنبه ۱۳ اسفند آکادمی دانایان مناظره‌ای اقتصادی با موضوع «تحولات صنعت دارو آثار آن بر بازار سرمایه» برگزار کند.
در این مناظره بهادر نایبی متخصص امور مالی در صنعت دارو با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاران و سهام‌داران انتظار دارند سطح ریسک را اندازه بگیرند و محاسبه کنند در مقابل این سطح ریسک‌پذیری چه بازده‌ای برای آن‌ها دارد. او می‌گوید: «مهم‌ترین چالش صنعت دارو پیش‌بینی ناپذیر بودن آن است. » او چالش‌های دیگر صنعت دارو را درآمد، هزینه و نقدینگی می‌داند که هر ۳ این موارد چالش‌های مهمی به‌شمار می‌آیند. به گفته نایبی: «چرخه تبدیل وجه نقد در این صنعت به بیش از ۳۸۰ روز می‌رسد. این اتفاقی نیست که در دیگر صنایع وجود داشته باشد. »نایبی با بازخوانی آمار‌ها می‌گوید در ۹ ماهه امسال شرکت‌های بورسی که حدود ۴۳ درصد صنعت دارو را تشکیل می‌دهند ۸ همت درآمد داشتند: «شرکت‌های دارویی از ۸ همت ۴ و نیم همت بهره و ۲ همت سود نقدی سهام دادند. ۱ و نیم همت هم مالیات دادند. با احتساب این ارقام پولی برای این صنعت نمی‌ماند که سرمایه‌گذاری کند. »نایبی حکمرانی خوب و بحث تضاد منافع را از دیگر موضوعات چالش برانگیز صنعت دارو برشمرد. او می‌گوید: «تضاد منافع این است که وظیفه سازمان غذا و دارو دسترسی پیدا کردن به درمان‌های جدید و ارتقا سطح سلامت است. در ایران از ارگان سازمان غذا و دارو انتظار می‌رود ارز را مدیریت کند تا خرج از جیب بیمار بالا نرود یا این مسأله که باید به دلیل پول نداشتن بیمه‌ها قیمت کنترل شود که همه این‌ها مخالف دسترسی به درمان‌های جدید است. »
وی با نقد علمکرد سازمان غذا و دارو و جلوگیری از توسعه درمان‌های جدید از طریق قیمت‌گذاری دستوری می‌گوید: «همین امروز قیمت دارو‌های پایه و جنرال قدیمی در ایران در مقایسه با کشور‌های رفرنس مورد تأیید سازمان به‌طور متوسط ۴ تا ۱۶ برابر ارزان‌تر هستند. ما نمی‌گوییم قیمت‌گذاری نکنیم اول اینکه قیمت نزدیک به دنیا بدهیم دوم آن‌که با بیمه‌ها مذاکره کنیم. »نایبی راه سودآوری شرکت‌های دارویی را وفاداری، برندسازی و مهارت اقتصادی می‌داند. او جلوگیری از برندسازی برای شرکت‌های دارویی را سیاست درستی نمی‌داند و می‌گوید: «فشار خیلی زیادی وجود دارد که نباید در صنعت دارو برندسازی اتفاق بیفتد و کیفیت دارو‌ها با یکدیگر فرقی نمی‌کند در حالی که بسیاری از خطوط تولید شرکت‌های داخلی حتی استاندارد داخلی را هم ندارند. »در این مناظره حسین سبحانی مدیرعامل شرکت اوین دارو با اشاره به چالش‌های صادرات دارو دولت را یک عامل محدودکننده می‌داند: «دولت می‌گوید ارز را من تأمین می‌کنم و باید ابتدا بازار داخل تأمین شود. از طرفی پیش‌نیاز دیگر صادرات روابط خوب اقتصادی و سیاسی است که در حال حاضر به‌خاطر نداشتن روابط بانکی با اروپایی‌ها یا گران‌قیمت بودن روابط بانکی این کار سخت شده است. از طرفی کار کردن با کشور‌های آسیایی مانند هند و چین هم دیگر مانند سابق نیست. »
مرتضی خیر آبادی نایب رئیس هیئت مدیره‌ی سندیکای تولیدکنندگان دارو‌های انسانی با اشاره به رشد صنعت دارو و صنایع وابسته آن در زمان دخالت کمتر دولت در سال‌های دور و با ابراز نگرانی از وضعیت فعلی دارو می‌گوید: «بازار‌های منطقه‌ای دارو توسط کشور‌هایی که توان کمتری از ایران دارند مانند کشور‌های حوزه خلیج فارس و کشور‌های همسایه در حال تأمین است و صنعت تولید دارو ایران با همه پتانسیل‌ها در حال عقب ماندن است» او یکی از راه‌های ر‌هایی از این وضعیت را جدایی بیمه‌ها از صنعت داروسازی می‌داند.
منبع : خبرگزاری فارس
