در این گزارش از بخشی از مهم‌ترین چالش‌های بیماران سرطانی در مشهد و همچنین اقدامات انجام شده برای رفع آن‌ها گفته ایم.
نوبت گیری سخت
ساختمان درمانگاه ویژه بیماران سرطانی، درست انتهای سالن ورودی بیمارستان امید قرار دارد؛ البته باید دو بار پله‌های پیچ در پیچ از ساختمان اصلی بیمارستان به حیاط و از حیاط به درمانگاه را طی کنیم. به محض ورود به درمانگاه، جمعیت زیادی به چشم می‌خورند. سمت چپ ورودی درمانگاه، محلی است که برای نوبت دهی آزمایشگاه تعبیه شده است.
از یکی از خانم‌هایی که منتظر است نوبتش شود، می‌پرسم پایان این صف طویل نوبت دهی آزمایشگاه کجاست؟ او مرا به سمت چپ که راهرویی تقریبا طولانی است، راهنمایی می‌کند. به انتهای صف که می‌روم، نحوه نوبت دهی را از یکی از خانم‌هایی که قبل از من در صف ایستاده است می‌پرسم، او می‌گوید: برای نوبت دهی شیمی درمانی، هم می‌توانید اینترنتی وقت بگیرید، هم حضوری؛ اما برای گرفتن نوبت اینترنتی باید حتما به کافی نت بروید؛ زیرا با گوشی و سیستم منزل این کار قابل انجام نیست.
یکی دیگر از خانم‌ها می‌گوید: هزینه نوبت دهی در کافی نت ۵۰ هزار تومان می‌شود؛ اما ویزیت متخصصان در این بیمارستان در صورت داشتن بیمه، ۱۶ هزار تومان است. یکی دیگر از خانم‌ها می‌گوید: همیشه قبل از جلسه شیمی درمانی باید بیمار آزمایش دهد؛ بنابراین همراهان بیماران باید در این صف قرار بگیرند تا آزمایشگاه، نوبت جدیدی به آن‌ها بدهد. به گفته یکی دیگر از بانوانی که بعد از من در صف قرار می‌گیرد، برای دریافت نوبت حضوری باید ساعت ۴ یا ۵ صبح به بیمارستان مراجعه کنید تا جزو ۱۰ نفر نوبت حضوری لیست بیماران قرار بگیرید. در مجموع ۱۰ نفر حضوری و ۱۰ نفر اینترنتی شانس دریافت نوبت برای جلسه شیمی درمانی را دارند.
۵ تا ۱۰ میلیون تومان هزینه ماهانه
سمت راست ورودی درمانگاه، سالن طویل دیگری وجود دارد که شامل اتاق شیمی درمانی و اتاق متخصصان انکولوژی است.
هزینه شیمی درمانی در هر جلسه ۵۰۰ هزار تومان است و معمولا متخصصان بین دوازده تا پانزده جلسه شیمی درمانی برای بیمار تجویز می‌کنند. همراه یکی از بیماران، درباره پوشش بیمه‌ای هزینه‌های شیمی درمانی می‌گوید: اگر بیمار بیمه باشد، ۳۰ تا ۸۰ درصد هزینه شیمی درمانی را می‌تواند دریافت کند؛ اما بدون بیمه هزینه‌های درمانی اش افزایش می‌یابد.
به گفته افرادی که برای همراهی بیمارانشان در اینجا حضور دارند، هزینه دارو و درمان بیمار سرطانی در ماه معمولا بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان است؛ زیرا علاوه بر شیمی درمانی، هزینه هر جلسه پرتوگرافی نیز ۶۰۰ هزار تومان است. هزینه‌های خرید دارو، ویزیت پزشک، نوبت دهی اینترنتی و ... را هم در صورتی که دارو کمبود نداشته باشد یا بخواهید بیمار را برای ویزیت پزشک به بیمارستان دولتی ببرید، باید به هزینه‌ها اضافه کنید.
در ماه‌های گذشته خبر‌هایی مبنی بر کمبود برخی دارو‌های بیماران سرطانی به گوش می‌رسید؛ اما به گفته همراه یکی از بیماران، این مشکل اکنون تقریبا رفع شده است. او همچنین علت این کمبود‌ها را اعمال تحریم علیه کشورمان می‌داند.
خانم دیگری هم از میان جمع، از شیوه نوبت دهی جلسات شیمی درمانی انتقاد می‌کند و می‌گوید: نوبت دهی جلسات شیمی درمانی در بیمارستان امید بین شش تا هفت ماه طول می‌کشد. اگر هزینه بالا برای خانواده‌ها مسئله‌ای نباشد، می‌توانند به مطب متخصصان انکولوژی مراجعه کنند و زودتر از بیمارستان‌های دولتی جلسات شیمی درمانی بیمار خود را انجام دهند؛ اما بسته به اینکه مطب پزشک با چه بیمه‌ای قرارداد داشته باشد، هزینه شیمی درمانی در مطب‌ها بین یک تا ۳ میلیون تومان می‌شود که البته پرداخت این هزینه برای همه بیماران ممکن نیست.
همراه یکی دیگر از بیماران نیز از هزینه بالای غربالگری سرطان گله دارد. او ۹ سال قبل به سرطان سینه مبتلا و البته با روش‌های جراحی و شیمی درمانی درمان شده است و اکنون به خاطر دخترش به بیمارستان امید آمده است. می‌گوید: برای پیشگیری از ابتلا به سرطان، انجام غربالگری بسیار مهم؛ اما هزینه‌ها بالاست. خانم دیگری ادامه حرفش را می‌گیرد و بیان می‌کند: مادرم به سرطان سینه مبتلا شده و به همین دلیل پزشک به من و خواهرم نیز انجام غربالگری را تأکید کرد؛ اما به خاطر بالا بودن هزینه‌های آن که بدون بیمه، یک تا ۱۲ میلیون تومان و با بیمه ۳۰۰ هزار تومان تا ۴ میلیون تومان است، از انجام غربالگری صرف نظر کردیم.
نبود پوشش بیمه برای غربالگری
برای تهیه این گزارش سری هم به مرکز تخصصی رادیوتراپی و انکولوژی رضا زده ایم که به گفته همراهان بیماران سرطانی، اوضاع آنجا به لحاظ نوبت دهی بهتر از بیمارستان امید است و نوبت دهی سریع‌تر انجام می‌شود؛ هر چند به گفته یکی از بیماران که منتظر است نتیجه آزمایشش اعلام شود، در این مرکز، هزینه‌ها نسبت به بیمارستان‌های دولتی بیشتر است. به عنوان مثال، جلسات شیمی درمانی در این مرکز بین ۵۰۰ هزار تومان تا ۳ میلیون تومان محاسبه می‌شود.
دفتر انجمن حمایت از بیماران سرطانی مشهد در مرکز تخصصی رادیوتراپی و انکولوژی رضا قرار دارد. سراغی هم از بهروز دانشور، قائم مقام مدیرعامل این انجمن می‌گیریم. او نیز نسبت به پوشش ندادن هزینه غربالگری سرطان از سوی بیمه‌های درمانی انتقاد و اظهار می‌کند: غربالگری موضوعی است که برای پیشگیری از افزایش بیماری سرطان در جامعه باید به آن توجه ویژه‌ای شود؛ اما متأسفانه بسیاری از بیمه‌های درمانی از این مرحله حمایت نمی‌کنند.
به گفته او، بیمه‌ها لازم است در این عرصه به کمک بیایند تا هزینه‌های غربالگری کاهش یابد و مردم برای انجام آن انگیزه پیدا کنند.
دانشور با اشاره به سه بیمار خانمی که در سنین ۱۷، ۲۳ و ۲۰ سال به سرطان‌های سینه، رحم و دهانه رحم مبتلا شده اند و به عنوان کم سن و سال‌ترین بیماران در لیست بیماران این مرکز در سال ۱۴۰۲ قرار گرفته اند، می‌گوید: در این سنین از طریق غربالگری می‌توان سرطان را شناسایی و با هزینه و عوارض بسیار کمتر، آن را درمان کرد.
عضو هیئت مدیره و قائم مقام مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران سرطانی مشهد اضافه می‌کند: با وجود اینکه واکسن اچ پی وی زیرپوشش بیمه قرار نمی‌گیرد، اما روش درمانی مهمی است که اگر به موقع و زیرنظر پزشک باشد، از بیش از ۹۰ درصد ابتلای خانم‌ها به سرطان دهانه رحم جلوگیری می‌کند.
گستره خدمات انجمن حمایت از بیماران سرطانی مشهد، از مرز‌های خراسان رضوی هم فراتر رفته و استان‌های خراسان شمالی، خراسان جنوبی، گلستان و سمنان را نیز پوشش می‌دهد؛ دانشور به این نکته هم اشاره و بیان می‌کند: به طور متوسط در هشت سال اخیر در هر سال حدود ۳ هزار و ۵۰۰ بیمار جدید به این انجمن مراجعه می‌کنند که حدود ۲ هزار نفر از آن‌ها خانم و ۱۵۰۰ نفر آقا هستند.
او می‌افزاید: براساس این آمارها، علاوه بر استان‌های اشاره شده، بیمارانی از کشور‌های افغانستان، ترکمنستان، عراق، تاجیکستان، عربستان و بحرین نیز برای درمان و عضویت به انجمن حمایت از بیماران سرطانی مشهد مراجعه کرده اند که بیشترین تعداد آن‌ها از افغانستان با ۳ هزار و ۵۵۳ نفر بوده اند.
دانشور به ماجرای خیریه‌ای شدن مرکز رادیولوژی و انکولوژی رضا از سال ۱۴۰۰ هم اشاره و بیان می‌کند: این مرکز از سال ۱۴۰۰ تاکنون هیچ کمک دولتی دریافت نکرده است؛ همچنین تغییر ارز دولتی به نیمایی و بیش از شش برابر شدن هزینه ها، منجر به بحران مالی برای این مرکز شد و در نتیجه آن، تعرفه خیرین در مرکز انکولوژی رضا ایجاد شد.
او از مشارکت حدود ۲۰ هزار خیر سلامت خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: حدود ۵۰ درصد از آن‌ها فعال‌تر هستند و مابقی به صورت مقطعی یا آنی در این حوزه مشارکت دارند.
غربالگری رایگان سرطان‌های شایع
خانواده‌ها از پوشش ندادن هزینه‌های غربالگری از سوی بیمه‌ها گله دارند، اما این در حالی است که به گفته دکتر خدیجه رضایی، مسئول برنامه سرطان مرکز بهداشت خراسان رضوی، از سال ۱۳۹۶ تاکنون، غربالگری سرطان های شایع سینه، معده، روده بزرگ و تخمدان در مراکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد به صورت رایگان انجام می‌شود.
او برخلاف نظر برخی همراهان بیمار که علت انجام ندادن غربالگری را هزینه بالا و پوشش ندادن هزینه‌ها از سوی بیمه‌ها اعلام می‌کنند، می‌گوید که چندسالی است که براساس ابلاغ شورای عالی سلامت به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، همه بیمه‌ها مرحله غربالگری را پوشش داده اند.
مسئول برنامه سرطان مرکز بهداشت خراسان رضوی با بیان اینکه هر سال آمار و ارقام ابتلا به بیماری سرطان در رسانه‌ها اعلام می‌شود، اما به آن توجهی نمی‌شود، مصرف سیگار و قلیان را از مهم‌ترین فاکتور‌های ابتلا می‌داند و بر لزوم کاهش مصرف آن تأکید می‌کند.
رضایی به ۵ میلیون نفر شهروندی که زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند، اشاره و بیان می‌کند: سرطان پستان و معده شایع‌ترین بیماری سرطان در مشهد، خراسان رضوی و ایران است؛ به طوری که از هر ۱۰۰ هزار نفر، ۳۴ نفر در شهرستان‌های زیرمجموعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد مبتلا به سرطان پستان می‌شوند؛ این یعنی از میان هر هشت خانم، یک نفر سرطان سینه را تجربه می‌کند.
تشکیل پرونده برای ۲۲۰۰ بیمار صعب العلاج
سال گذشته سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرد که همه بیمه شدگان این سازمان در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص و صعب العلاج که در حال حاضر به ۱۰۷ گروه بیماری افزایش یافته است، زیرپوشش خدمات صندوق حمایت از بیماران صعب العلاج قرار می‌گیرند.
غلامرضا خزاعی، رئیس اداره روابط عمومی و امور فرهنگی مدیریت درمان تأمین اجتماعی خراسان رضوی، با اشاره به این ۱۰۷ گروه بیماری، درباره مراحل نشان دارکردن پرونده پزشکی بیماران صعب العلاج اظهار می‌کند: بیمه شدگان در صورت ابتلا به هر یک از بیماری‌هایی که زیرپوشش حمایتی صندوق حمایت از بیماران صعب العلاج است، با مراجعه به پورتال معاونت درمان سازمان تأمین اجتماعی به نشانی darman.tamin.ir و از طریق منوی «درخواست بیمه شدگان»، نسبت به تکمیل اطلاعات فردی و بارگذاری مستندات شامل تصویر کارت ملی، شماره تلفن همراه بیمار، گواهی پزشک، تصویر گزارش‌های پاتولوژی، رادیولوژی، آزمایش‌های تشخیص طبی یا سایر مستندات مرتبط اقدام یا با مراجعه به واحد تأیید نسخه و تشکیل پرونده در مدیریت‌های درمان استان‌ها ضمن ارائه مستندات بیماری نسبت به تشکیل پرونده برای نشان‌دار شدن اقدام می‌کنند.
او بیان می‌کند: در مجموع ۲ هزار و ۲۵۰ پرونده برای بیماران صعب العلاج طی شش ماهه نخست امسال در معاونت درمان تأمین اجتماعی خراسان رضوی تشکیل شده که از این تعداد ۱۵۵۰ پرونده بررسی و تأیید شده و ۱۷۰۰ پرونده نیز در حال رسیدگی است. خزاعی با اشاره به اینکه در دو مرکز درمان تأمین اجتماعی در خراسان رضوی در دو حوزه غربالگری برای بانوان در بخش سرطان‌های سینه و رحم و برای آقایان غربالگری فشارخون و قندخون به صورت روتین انجام می‌شود، می‌گوید: غربالگری سرطان روده بزرگ نیز با وجود اینکه ابلاغی به تأمین اجتماعی صورت نگرفته است، به صورت روتین برای متقاضیان انجام می‌شود.
پوشش ۸۰ تا ۱۰۰ درصدی هزینه‌ها
مدیرکل بیمه سلامت خراسان رضوی نیز در گفتگو با خبرنگار ما در پاسخ به این سؤال که این بیمه در استان چند درصد از هزینه‌های مربوط به بیماری سرطان را پوشش می‌دهد، می‌گوید: به این سؤال نمی‌توان پاسخ کاملی داد؛ اما در مورد بیماران سرطانی، بسته‌ای تعریف شده است که در سایت اداره کل وجود دارد و در آن، بیمه برای بستری در بخش دولتی ۱۰۰ درصد هزینه‌ها و برای ویزیت در مطب‌ها ۸۰ درصد هزینه بخش خصوصی را متقبل می‌شود؛ برخی از خدمات تشخیصی درمانی دیگر هم جزو این بسته است.
محمد وجدانی درباره اینکه چند درصد از بیماران سرطانی در استان زیرپوشش بیمه سلامت هستند، بیان می‌کند: برای پاسخ دادن به این سؤال در ابتدا باید بدانیم چند بیمار سرطانی داریم که متأسفانه آمار دقیقی در دست نیست؛ اما می‌توان گفت از حدود ۱۱۰ هزار بیمار نشان دار شده، حدود ۲۰ هزار بیمار، سرطانی و زیرپوشش بیمه سلامت هستند.
او ادامه می‌دهد: برای رادیوتراپی و شیمی‌درمانی، در بخش دولتی و غیردولتی ۱۰۰ درصد هزینه پرداخت می‌شود. وجدانی درباره زیرپوشش قرار دادن مرحله غربالگری می‌گوید: تنها غربالگری مورد تعهد بیمه سلامت، غربالگری پیش از تولد است که برای بیماری‌های سندرم داون، تالاسمی و هموفیلی انجام می‌شود.
سکوت علوم پزشکی درباره نوبت دهی
باوجود پیگیری‌های متعدد از روابط عمومی معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره نوبت دهی سخت شیمی درمانی که گله خانواده‌ها را به دنبال داشته و نیز اقدامات انجام شده برای حل این مسئله، پاسخی از این معاونت دریافت نکردیم.
منبع : شهرآرانیوز
